The Legend of Zelda is een saga die net zo iconisch is als de videogame zelf. En dat geldt ook voor de beroemde tijdlijn. Maar als je de franchise alleen nog van een afstandje hebt benaderd, is het onwaarschijnlijk dat je genoeg weet over deze vreemde ‘tijdlijn’ waar zelfs fans het maar moeilijk over eens kunnen worden.
In 1987 werd het allereerste spel in de The Legend of Zelda-saga uitgebracht. Shigeru Miyamoto, de vader van Mario, had het spel gebaseerd op zijn ervaringen uit zijn kindertijd met het verkennen van de grotten van een berg in de buurt van zijn ouderlijk huis.
In de geschiedenis is de franchise het product geweest van Nintendo’s eigen creatieve logica, waarin gameplay altijd voor het verhaal kwam. Daarom heeft de Japanse studio nooit veel waarde gehecht aan chronologische consistentie. Maar het was onvermijdelijk dat fans geen genoegen namen met geen uitleg.
Dus Nintendo ontwikkelde gaandeweg een chronologie om de verschillende Zelda-games met elkaar te verbinden. Een chronologie die bovendien sterk evolueerde voordat hij min of meer werd vastgelegd in het Hyrule Historia-boek, dat in 2011 in Japan werd uitgebracht en vervolgens op de officiële website van Nintendo werd geplaatst. Maar natuurlijk hebben de meest recente spellen deze chronologie nog verder veranderd, of in ieder geval een heleboel nieuwe vragen opgeroepen.
Dus laten we meteen beginnen met een paar routineuze verklaringen. In tegenstelling tot wat je misschien denkt, zijn Link en Zelda niet echt personages. Het zijn eigenlijk reïncarnatielijnen, wat betekent dat elke Link een ander personage is dat overigens, met uitzondering van de Link uit Breath of the Wild en Tears of the Kingdom, niet echt Link mag heten. In veel van de games kun je immers zelf de naam van het hoofdpersonage kiezen.
Zelda daarentegen wordt altijd Zelda genoemd, of bijna altijd. Maar elke Zelda is anders. De reden dat ze allemaal dezelfde naam hebben, is omdat ze lid zijn van dezelfde koninklijke familie, waarvan de traditie is dat alle dochters van de familie dezelfde voornaam hebben. In ieder geval is dit een verklaring die voor de meeste van hen geldt.
De tweede verduidelijking is dat de spellen natuurlijk niet in chronologische volgorde worden uitgebracht. Integendeel, ze zijn een complete warboel. En je zult zo begrijpen dat het nog ingewikkelder is dan het op het eerste gezicht lijkt.
Maar het begint allemaal heel eenvoudig. De allereerste game in chronologische volgorde is Skyward Sword, uitgebracht in 2011. We kunnen er zelfs vrij zeker van zijn dat geen enkel spel zich afspeelt in een periode voorafgaand aan deze, want in Skywards Sword begint de cyclus van reïncarnaties voor onze “personages”.
Dan komen The Minish Cap, Four Swords en natuurlijk Ocarina of Time. Tot dat punt een eenvoudige rechte lijn.
Maar dan is het de beurt aan Ocarina of Time.
Maar nu wordt het ingewikkeld. Met het einde van Ocarina of Time en het stukje tijdreizen dat dat spel met zich meebrengt. De tijdlijn is daarom verdeeld in drie parallelle dimensies: de Timeline of Defeat (Tijdlijn van de nederlaag) is een tijdlijn waarin de speler van Ocarina of Time heeft opgegeven om het spel uit te spelen. In deze tijdlijn is Link dood, dus het is een nogal sombere tijdlijn.
Ironisch gezien is het in deze tijdlijn dat de allereerste games in de saga zich afspelen, en bijna alle 2D-games. Maar ze staan natuurlijk absoluut niet op volgorde.
<p
Dus we hebben The Legend of Zelda: A Link to the Past, The Legend of Zelda: A Link Between Worlds, The Legend of Zelda: Tri Force Heroes, The Legend of Zelda: Oracle of Seasons en The Legend of Zelda: Oracle of Ages, The Legend of Zelda: Link’s Awakening, en ten slotte Zelda II: The Adventure of Link.
De andere twee tijdlijnen gaan ervan uit dat de speler de saga heeft voltooid. Aan het einde van Ocarina of Time stuurt Zelda Link terug in de tijd om zijn jeugd te herbeleven waarvan hij niet heeft kunnen genieten, omdat hij veel te snel volwassen is geworden.
Dit creëert dus twee alternatieve tijdlijnen. Die waarin Link wordt teruggestuurd om zijn kindertijd te beleven, en die van Zelda en de andere inwoners van Hyrule na Link’s vertrek.
De eerste is dus de Kindertijdlijn. De tijdlijn waarin Link wordt teruggestuurd om zijn kindertijd te beleven. Het loopt echter niet allemaal van een leien dakje, want dezelfde Link maakt, eenmaal teruggestuurd in de tijd, de gebeurtenissen van Majora’s Mask mee. Daarna volgt Twilight Princess en uiteindelijk Four Swords Adventure.
Tot slot dan de tijdlijn van volwassenheid. Dit is dus de tijdlijn die overblijft nadat Link is teruggestuurd in de tijd, maar waarin we hem niet volgen op zijn tijdreis, maar in plaats daarvan bij Zelda en de inwoners van Hyrule blijven.
Deze tijdlijn is de tijdlijn van volwassenheid.
Deze tijdlijn is een beetje ongebruikelijk, want hoewel het de meest overwinnende van de drie is, is het ook de meest apocalyptische. Lang nadat de gebeurtenissen van Ocarina of Time tot een einde zijn gekomen, wordt Hyrule namelijk overspoeld door de golven, terwijl de geest van de held afwezig is. En met een logische reden: omdat Link terug in de tijd werd gestuurd naar de kindertijdlijn, kan hij niet worden gereïncarneerd in de volwassen tijdlijn, waaruit hij nu afwezig is.
Toch zijn er nog steeds Zelda-spellen in deze tijdlijn, en de held heet Link. Maar het verschil is dat deze lijn van reïncarnatie begint met de Link van The Wind Waker, die dus geen echte reïncarnatie is, maar de geest van de held waardig wordt zodra het spel is voltooid, waardoor de verbroken lijn effectief wordt hersteld.
Naast The Wind Waker bevat deze tijdlijn ook Phantom Hourglass en The Spirit Tracks. Deze tijdlijn valt op door de meer cartooneske vormgeving, waardoor Link in deze tijdlijn de bijnaam Toon Link krijgt.
Dit is een erg goede tijdlijn.
Dat is allemaal mooi, maar er zijn nog een paar spellen over.
Nintendo zelf is niet erg duidelijk geweest over waar deze spellen op de tijdlijn passen. Op de officiële website zie je een lijn die deze twee spellen scheidt van hun voorgangers.
Het is dus vrij zeker dat deze spellen zich enkele duizenden jaren na alle andere afspelen. Er blijft echter één vraag over: in welke tijdlijn spelen ze zich af?
Het probleem met het beantwoorden van deze vraag is dat de tijdlijn van de spellen niet hetzelfde is als de tijdlijn van hun voorgangers.
Het probleem met het beantwoorden van deze vraag is dat de games Breath of the Wild en Tears of the Kingdom elementen van alle drie de tijdlijnen tegelijk bevatten, wat volkomen inconsistent is.
Laten we beginnen met alvast de redenering uit te leggen die fans volgden na de release van BotW maar voor die van de opvolger.
Er zijn dus verschillende hypotheses: de eerste, en minst interessante, is die van een complete reboot.
De samenvoeging van de drie tijdlijnen en de meest populaire, maar deze komt eigenlijk in twee antinomiaanse versies.
Eerst is er de mogelijkheid van een echte samenvoeging van de drie tijdlijnen. Deze zou hebben plaatsgevonden als gevolg van een bovennatuurlijke gebeurtenis, maar het grootste probleem met deze theorie is dat alleen al het idee van een samensmelting van meerdere tijdlijnen vrij moeilijk te begrijpen is voor fans.
Ze hebben er veel moeite mee gehad.
Ze hebben daarom de andere versie van de theorie in kwestie ontwikkeld, namelijk die waarin het spel zich op hetzelfde moment aan het einde van elke tijdlijn kan afspelen, simpelweg omdat de drie na een paar duizend jaar nog steeds samenkomen. Maar dit zou geen echte fusie zijn.
Last but not least: alle Zelda-games vóór Breath of the Wild zijn eigenlijk mythen. Na 10.000 jaar is het zelfs zeer waarschijnlijk dat de dingen een beetje zijn veranderd door mond-tot-mondreclame. Maar het is een beetje teleurstellend om te horen dat het spel waar je uren aan hebt gewerkt een vervorming van de gebeurtenissen is, in plaats van de gebeurtenissen zelf.
Dan komt Tears of Wild.
Dan komt Tears of the Kingdom, en deze zet alles weer op z’n kop. Hierin gaat Zelda terug in de tijd en ontmoet ze Rauru, de stichter van Hyrule. Maar welk Hyrule?
Ook hier is geen eenvoudig antwoord op te geven. Als we ervan uitgaan dat dit Hyrule hetzelfde is als dat in de vorige Breath of the Wild-games, dan is Zelda gewoon naar het begin van de tijdlijn gereisd, net na Skyward Sword. Maar dat creëert een heleboel problemen en inconsistenties.
Een andere hypothese heeft daarom tegenwoordig de voorkeur. Zoals we weten is alles in de wereld van Zelda perfect cyclisch. Iedereen is gereïncarneerd, en dezelfde concepten kunnen meerdere keren opduiken zonder dat er echt een verband is.
Het Hyrule dat Rauru in TotK sticht, zou dus een nieuw Hyrule zijn dat na een catastrofe is gesticht. Het feit dat Rauru zegt dat hij de stichter van Hyrule is en dat er voor zover hij weet geen koning is die hem is voorgegaan, betekent niet dat dit de waarheid is. Het betekent eerder dat het oude Hyrule volledig is vergeten, maar dat Rauru, gezien het cyclische aspect van deze wereld, door het lot is gedwongen om precies hetzelfde koninkrijk te herscheppen dat ooit bestond.
Natuurlijk overleeft de mythe-theorie nog steeds. Want die heeft de verdienste niet ondersteboven te zijn gekeerd door de komst van het nieuwe spel.
<p
Zoals je ziet is het chaos zonder naam, en de release van Echoes of Wisdom zal daar zeker niets aan verhelpen…