We komen vaak het begrip “Dark Web” tegen (en iets minder vaak het begrip “Deep Web”), maar wat is het precies?
Om het concept van het Dark Web volledig te begrijpen, moeten we eerst dat van het “deep web” begrijpen en de twee uitdrukkingen niet door elkaar halen.
Het “deep web” is de verzameling pagina’s die niet toegankelijk zijn via een zoekmachine. Of in ieder geval niet door Google of Bing. Dit zijn niet-geïndexeerde pagina’s, en ze omvatten vrijwel van alles en nog wat, vaak om technische redenen, maar ook om veiligheidsredenen. Je hebt zelf waarschijnlijk een groot deel van je tijd op internet doorgebracht op deep web pagina’s, zonder dat je het wist.
En terecht, het deep web beslaat in feite ongeveer 87% van de “ijsberg” van het internet. Als je bijvoorbeeld een sociaal netwerk gebruikt, is wat je ziet vaak uniek voor jouw profiel en niet toegankelijk voor andere gebruikers. We kunnen daarom spreken van het deep web.
Op dezelfde manier als je een betaling doet, is het normaal dat niet iedereen toegang heeft tot je bankgegevens door een simpele Google-zoekopdracht uit te voeren, dus moet je door het “deep web” gaan.
Het dark web kan worden beschouwd als onderdeel van het deep web, omdat het effectief niet toegankelijk is via een zoekmachine, maar om een andere reden.
Dit dark web is eigenlijk een “gedecentraliseerd” internet dat alleen toegankelijk is met specifieke software, maar ook met een reeks specifieke handelingen of hardware. Het is dus niet een enkele entiteit, maar een verzameling van “peer to peer” netwerken van zeer verschillende grootte, waarvan de bekendste ongetwijfeld het Tor-netwerk is (met zijn eigen domeinnaam, adressen. onion).
Soort van een netwerk dat je kunt vergelijken met het Tor-netwerk.
Net als bij een VPN worden de verschillende identificerende elementen, zoals IP-adressen, vaak versleuteld weergegeven en worden verbindingen dus min of meer geanonimiseerd, wat het voor de autoriteiten vrij moeilijk maakt om gebruikers te identificeren en wellicht verklaart waarom ‘net busts’ op het dark web vaak net zo effectief zijn als wanneer ze midden op de oceaan zouden worden uitgevoerd.
Let echter op, want in tegenstelling tot wat je misschien denkt, zijn niet alle activiteiten op het dark web illegaal (wat verklaart waarom het Tor-netwerk en zijn equivalenten nog steeds mogen bestaan), noch zijn ze noodzakelijk immoreel. Dit is onder andere de manier waarop sommige klokkenluiders communiceren, en de netwerken worden ook gebruikt door individuen die gewoon hun anonimiteit willen garanderen terwijl ze op het internet surfen.
Het feit blijft dat alles wat, tenminste gedeeltelijk, ontsnapt aan de blik van de autoriteiten onvermijdelijk een minder glamoureus gebruik impliceert. En dus, net als het geval is met bepaalde berichtendiensten zoals Signal of Telegram, worden deze dark web-netwerken gebruikt door mensen die niet zo goed bedoelen. Deze activiteiten worden vaak aangehaald om een grotere regularisatie van ruimtes zoals Tor te rechtvaardigen, en hier komen we in een maatschappelijk debat tussen privacy en veiligheid, met alle spanningen van dien.